De Amsterdamse Wisselbank verloor zijn betrouwbaarheid

Ondanks de coronacrisis staan de Europese banken er goed voor. Een nieuwe stresstest van de Europese Bankenautoriteit laat zien dat de buffers de afgelopen drie jaar zijn gegroeid en dat zelfs een krimpende economie niet voor gevaar hoeft te zorgen. Onderaan deze nieuwsbrief leest u over de opkomst en ondergang van de Amsterdamse Wisselbank. In de Gouden Eeuw was deze van groot belang voor de bloei van de handel, maar de betrouwbaarheid van de bank werd aangetast toen de kas het geld op de rekeningen niet meer dekte.

Ontvang maandelijks de beste artikelen over geschiedenis op de mat. Neem nu een abonnement op Historisch Nieuwsblad.

Snelwegpionier Sam ten Bokkel

Vanwege reisbeperkingen en onzekerheid over de pandemie verkiezen veel toeristen deze zomer een autovakantie boven een vliegreis. Het leidt tot lange files naar het zuiden, waar vakantiegangers op zwarte zaterdag tot zes uur vertraging opliepen. Begin jaren twintig keken Europese landen met bewondering naar de snelwegontwerpen van de Nederlandse bouwondernemer Salomon ten Bokkel Huinink. Met zijn autosnelweg met gescheiden rijbanen liep hij internationaal voorop, maar na de Tweede Wereldoorlog raakte de snelwegpionier, die lid was geweest van de NSB, in vergetelheid.

De aardbeving in San Francisco van 1906

Turkije, Griekenland en Italië worden geteisterd door grote natuurbranden. Terwijl brandweerlieden het vuur uit alle macht proberen te blussen, helpen vrijwilligers van het Rode Kruis omwonenden te evacueren. In 1906, nadat San Francisco werd getroffen door een verwoestende aardbeving, bewees de hulporganisatie voor het eerst haar onschatbare waarde. De aanpak van het Rode Kruis is sindsdien een internationaal aanvaard model.

Bestel uw ticket voor het Geschiedenis Festival

Op 10 oktober vindt het Geschiedenis Festival plaats in het concertgebouw De Doelen in Rotterdam. Prominente historici voeren u mee terug naar het verleden. Beleef een wervelend programma vol lezingen, debatten, interviews en gesproken columns, afgewisseld met muziek en film. Reguliere tickets zijn nu weer (beperkt) beschikbaar.

Via Appia: de koningin der wegen

In Nijmegen hebben archeologen sporen van een weg uit de Romeinse tijd ontdekt. De met grind verharde weg – een zeldzaamheid – vormde een belangrijke verbinding in het wegennetwerk van de Romeinen. In 312 v.Chr. legden zij hun beroemdste weg aan: de Via Appia. De route liep van Rome naar Capua, maar de reis naar het zuidoosten was niet zonder gevaren. Behalve kleine hotels en herbergen lagen er vooral rovers langs de weg.

Het Holland Pop Festival was nog geen big business

Het kabinet zet officieel een streep door de festivalzomer: grootschalige evenementen zijn voorlopig geschrapt. In 1970 was het Rotterdamse Kralingse Bos het toneel van het eerste meerdaagse festival van het Europese continent: het Holland Pop Festival. Het werd een enorm succes, maar door een financiële domper bleven de oprichters achter met een dubbel gevoel.

De groei van illegale adoptiepraktijken

Twaalf mensen die zijn geadopteerd uit Sri Lanka eisen een schadevergoeding van de Nederlandse Staat. Ze stellen de overheid aansprakelijk voor misstanden bij een Nederlands adoptiebureau, maar de regering wijst de schadeclaim af. De adoptie van buitenlandse kinderen nam in de jaren zestig en zeventig een hoge vlucht. De overheid werkte eerst vooral tegen, maar leek later door te schieten naar het andere uiterste.

Hoe Brazilië zich losmaakte van Europa

In de Braziliaanse stad São Paolo is het Museum van de Portugese Taal heropend. De reconstructie van het goedbezochte museum, dat in 2015 grotendeels afbrandde, kostte ongeveer 14 miljoen euro. In 1822 werd Brazilië zonder een schot te lossen onafhankelijk, maar de zoon van de Portugese koning bleef op de troon zitten. Hij regeerde nog bijna zeventig jaar, totdat de Brazilianen beseften dat een monarchie op het continent van republieken een anachronisme was.

ADVERTENTIE - In deze extra dikke editie van EW leest u onder andere interviews met zus en broer Sylvana Simons & Kenneth Leeuwin, Marcel van Dam en Barbara Visser. U vindt reportages over Boris Johnson en de Olympische Spelen in Tokio, een essay van Thom de Graaf over vertrouwen en nog veel meer. Bestel het nummer direct via de EW-webshop.

De Amsterdamse Wisselbank: betrouwbaarheid was alles

Vanwege de vele buitenlandse handelaren circuleerden er in de Gouden Eeuw verschillende munten in Amsterdam. Het gebrek aan overzicht kon leiden tot inflatie, dus richtte de hoofdstad in 1609 de Wisselbank op. De stabiele bankgulden werd een belangrijke munt die in de internationale handel een vergelijkbare rol speelde als de dollar in de tweede helft van de negentiende eeuw. Toch werden verkeerde leningen en oplopende schulden de Wisselbank fataal.

Wilt u nog meer geschiedenis? Deze artikelen uit ons archief werden de afgelopen week veel gelezen:

• Geholpen door gunstige spelingen van het lot legde de Bourgondische hertog Filips de Goede (1396-1467) de fundamenten voor de latere Nederlanden.
• Aanvankelijk was president Abraham Lincoln geen felle tegenstander van de slavernij. Hij kwam pas in de loop van de Burgeroorlog tot het inzicht dat afschaffing onvermijdelijk was.
• Het conflict tussen Noord- en Zuid-Korea heeft wortels in de Tweede Wereldoorlog. De twee belangrijkste naoorlogse leiders stonden al op het slagveld tegenover elkaar.