De Vikingen verdienen een beter imago

Vikingen liepen in 1021, precies 1000 jaar geleden, al op het Amerikaanse continent rond. Dat hebben wetenschappers van onder andere de Rijksuniversiteit Groningen vastgesteld. Dankzij de jaarringen in Amerikaans hout dat de Vikingen hebben bewerkt, konden de onderzoekers een precieze datering bepalen. Onderaan deze nieuwsbrief leest u over het slechte imago van de oude Scandinaviërs. De Vikingen zouden ruwe kerels zijn die door honger en armoede de zee op werden gedreven. In werkelijkheid hielden ze vee, legden ze handige infrastructuur aan en waren ze echte familiemensen.

Ontvang maandelijks de beste artikelen over geschiedenis op de mat. Neem nu een abonnement op Historisch Nieuwsblad.

Boeren hebben een moeizame relatie met de overheid

Uit een enquête van de Volkskrant blijkt dat de overgrote meerderheid van de Nederlandse boeren het vertrouwen in de overheid is verloren. In de zoektocht naar een oplossing voor het klimaatprobleem voelt de boer zich oneerlijk hard aangepakt. In de zeventiende eeuw deden Nederlandse boeren graag zaken met de overheid, maar vooral als het hun uitkwam. Als wetten en regels te lastig werden, probeerden ze die te omzeilen.

Dansmarathons in de Roaring Twenties

Het tv-programma De Dansmarathon kwam bedenker John de Mol op veel kritiek te staan. Honderdduizenden kijkers zagen kandidaten – die vijftig uur moesten dansen – flauwvallen en hallucinerend door de studio dwalen. Talpa noemt het spektakel ‘uniek’, maar een eeuw geleden ontstond er in Amerika al een ware gekte rondom het ‘marathondansen’. In hun jacht op geldprijzen dansten sommige koppels letterlijk tot ze erbij neervielen.

1956: het jaar van de grote vergissingen

Tienduizenden Hongaren gingen in Boedapest de straat op om hun steun te betuigen aan premier Orbán. Ze grepen de herdenking van de Hongaarse opstand tegen de Sovjet-Unie aan om voor hun verkiezingskandidaat te juichen. In 1956 schudde de Hongaarse bevolking het juk van het Kremlin van zich af. De opstand leek een succes te worden, totdat Sovjettanks ongehinderd de hoofdstad binnenreden.

De gewelddadige dekolonisatie van Nederlands-Indië

Volgens oud-minister Jet Bussemaker weten Nederlanders te weinig van de gebeurtenissen in Nederlands-Indië. Een speciale commissie moet daar verandering in brengen. Bussemaker wijt het gebrek aan kennis deels aan het feit dat het om een pijnlijke periode uit de Nederlandse geschiedenis gaat. Tijdens de dekolonisatieoorlog met Indonesië trad Nederland soms uiterst gewelddadig op.

Euthanasie in de oudheid

Een Brabantse psycholoog beweert dat hij meer dan 100 mensen aan een zelfdodingsmiddel heeft geholpen. Het is in Nederland de eerste keer dat iemand kenbaar maakt dat hij een dergelijk middel verstrekt. In de oudheid dachten Romeinen en Grieken heel anders over zelfdoding. Euthanasie was voor hen geen uitweg uit het lijden, maar een zelfverkozen, passende bekroning van het leven.

Zakenlieden van formaat

In deze nieuwe speciale uitgave van Historisch Nieuwsblad staan de mannen en vrouwen centraal die door hun werklust, daadkracht en uitstekende zakelijke neus hun stempel op de geschiedenis van ons land hebben gedrukt. Zoals de schatrijke weduwe Johanna Borski, die de Nederlandsche Bank van de ondergang redde. Of wapenhandelaar Louis de Geer, die heel Europa van geschut en kogels voorzag.

De Republiek is pas sinds de negentiende eeuw ‘corrupt’

Een onderzoek naar de Nederlandse draaideurpolitiek wijst uit dat bijna een op de vijf Kamerleden na zijn politieke functie voor een baan als belangenbehartiger van het bedrijfsleven kiest. Vaak leidt dat tot vragen over ethiek en corruptie. Het hardnekkige beeld dat de achttiende-eeuwse Republiek door en door corrupt was, ontstond volgens historicus Ronald Kroeze pas na 1800. ‘Het corruptielabel werd in de moderne tijd opgeplakt om een breuk te accentueren met het verleden.’

Medisch orakel Boerhaave

Voor het eerst is een varkensnier succesvol in een mensenlichaam geplaatst. Wetenschappers zien varkensorganen als een mogelijke oplossing voor het wereldwijde tekort aan donororganen. Tijdens de wetenschappelijke revolutie maakte de klassiek-religieuze denkwijze plaats voor een rationeel-wetenschappelijke blik op de wereld. Herman Boerhaave werd in die periode gezien als een 'medisch orakel', terwijl hij in feite maar één – zeldzaam – syndroom op zijn naam schreef.

Kampioenen van Zeus

Dit weekend liepen duizenden atleten en recreanten de 40ste marathon van Rotterdam. De hardloopwedstrijd dankt zijn naam aan een verhaal uit het oude Griekenland, waar sport een lucratieve bezigheid kon zijn. In Olympia wedijverden topsporters uit de hele Griekse wereld, en vooral na de spelen haalden kampioenen veel geld binnen. De verleiding om vals te spelen was dan ook groot.

Vikingen: heersers van de zee

Ze waren barbaars, seksueel onverzadigbaar en plunderden aan de lopende band. Zo schilderden hun vijanden de Vikingen af. In werkelijkheid waren ze niet woester dan andere Europese volkeren. Wel waren ze veel betere scheepsbouwers.

Wilt u nog meer geschiedenis? Deze artikelen uit ons archief werden de afgelopen week veel gelezen:

• Franz Ferdinand deed zijn uiterste best de vrede in Europa te handhaven. Na de fatale aanslag op zijn leven grepen haviken hun kans om de Eerste Wereldoorlog te ontketenen.
• Vanaf 1624 maakte de VOC korte tijd de dienst uit op het eiland Formosa, het huidige Taiwan. Het werd een lucratieve handelspost, die echter in 1662 alweer werd veroverd door de Chinezen.
• De ruiters van Djengis Khan liepen grote delen van Azië onder de voet en galoppeerden door tot in Europa. Zo schiep de Mongoolse heerser een wereldrijk.