Het was het lange wachten waard, eindelijk is er dan een waardige biografie van Willem van Oranje. René van Stipriaan heeft met De Zwijger een huzarenstuk afgeleverd. Van Oranje werd in 1564 al getypeerd als ‘een vos, die heel andere dingen in de zin heeft dan je zou vermoeden’. Hij hield zijn kaarten steevast tegen de borst, nooit gaf hij zijn diepste drijfveren prijs. Hij was een sluwe manipulator, een keiharde militair en tegelijkertijd een diepgelovig man. Nauwgezet ontleedt Van Stipriaan zijn leven, en laat zien hoe Oranje de loop van de geschiedenis zo ingrijpend kon beïnvloeden. Het levert een grootse en bij vlagen zelfs spannende biografie op die moeilijk weg te leggen valt.
Onderaan deze mail vindt u, naast andere recente besprekingen en interviews, een recensie van De Zwijger door Rob Hartmans.
In de veertiende eeuw richtte de pest onvoorstelbare schade aan in Europa. Historici hadden moeite de omvang te bevatten, zo laat Dick Harrison zien in De Zwarte Dood. Hij durft daarbij zelfs een historische vergelijking tussen de pest en Covid-19 aan. Ook onze voorouders geloofden liever in complottheorieën dan dat ze de ondraaglijke willekeur van het bestaan accepteerden.
Over de Romeinse vrouw werd lange tijd weinig anders geschreven dan: ‘Zij spon wol en zat thuis.’ Emily Hemelrijk wil dit beeld nuanceren. In Verborgen levens, publieke figuren laat ze zien dat Romeinse vrouwen niet binnenshuis werden weggestopt, maar openbare functies konden bekleden. ‘In Rome was niets te zien van vrouwen in publieke functies, maar in de provinciesteden waar ze connecties mee hadden genoten ze die eer vaak wel.’
Woningnood, werkloosheid en een wapenwedloop. Rond 1980 leek de situatie van jongeren hopeloos. ‘No future!’ krijsten de punkers. Jan Konst beschrijft hoe hij en zijn leeftijdgenoten van de ‘verloren generatie’ hun jeugdjaren beleefden. Het resulteert in een aangename combinatie van familiegeschiedenis, autobiografie en geschiedschrijving over een tijd die ongelooflijk ver weg lijkt.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette premier Winston Churchill een grote vloot in om Malta te behouden. Strategisch was het eiland eigenlijk niet zo belangrijk, maar volgens militair historicus Max Hastings voerden de Britten er toch een cruciale strijd. De overwinning redde de Engelse moraal.
Tijdens de Opstand opereerde Willem van Oranje vanuit een zwakke stelling. Zijn bondgenoten waren onbetrouwbaar en hij had schrijnend geldgebrek. Toch hield hij vol en streefde hij naar een ‘religievrede’. In deze prachtige biografie van René van Stipriaan komt de prins, ondanks zijn fouten, naar voren als een groot man.