Het is dit jaar niet eenvoudig om te beslissen welke boeken u mee moet nemen op vakantie. Recentelijk verschenen er veel lezenswaardige geschiedenisboeken. Bovendien werd afgelopen week de longlist van de Libris Geschiedenis Prijs 2021 bekendgemaakt. Deze lijst, met de tien beste titels van afgelopen jaar, is heerlijk divers. U kunt kiezen uit misdaad, politiek, landschap, wetenschap, slavernij, journalistiek; de onderwerpen verschillen maar de kwaliteit is steevast opvallend hoog. Voor de thuisblijvers raad ik Krijgsgeweld en kolonie aan, het nieuwste deel uit de onovertroffen serie over de militaire geschiedenis van Nederland, die het NIMH sinds 2013 verzorgt. Een monumentaal boek, aldus onze recensent Rob Hartmans. Onderaan deze mail vindt u, naast andere recente boekbesprekingen en interviews, zijn recensie.
Afgelopen week is de longlist van de Libris Geschiedenis Prijs 2021 bekendgemaakt. Opvallend is dat er onder de tien kanshebbers twee eerdere winnaars van de prijs zijn: Auke van der Woud en David Van Reybrouck. De laatste won de prijs in 2010 met Congo, en dingt nu mee met Revolusi. Op de lijst staan daarnaast drie biografieën: over Drees, over het echtpaar Ehrenfest en Afanassjewa, beiden natuurkundigen, en over Erasmus. Verder een overzichtswerk over het Nederlands slavernijverleden, een journalistiek-historisch boek over Jakarta, een spannende zoektocht naar een criminele voorouder, een nieuw standaardwerk over het Interbellum en een hoogst origineel werk over de recente geschiedenis van Joegoslavië, gezien vanuit het perspectief van de hond.
Het Nederland van vóór de Tweede Wereldoorlog is vaak afgeschilderd als een dooie, gezapige boel. Frits Boterman laat in Tussen utopie en crisis. Nederland in het Interbellum 1918-1940 heel duidelijk zien dat hoewel Nederland buiten de Eerste Wereldoorlog was gebleven, de gevolgen ervan allesbehalve aan ons land voorbijgingen. Het vooruitgangsoptimisme dat vóór 1914 dominant was geweest, had door de oorlog een enorme opdonder gekregen en velen vroegen zich af waar het heen moest met de wereld. We mogen Boterman dankbaar zijn voor dit fraaie overzichtswerk.
Het is een vraag die velen zich stellen na een aanslag: wat drijft terroristen om dit gruwelijke geweld te plegen? In haar nieuwste boek Radicale verlossing presenteert historicus en terrorismedeskundige Beatrice de Graaf een raamwerk om de drijfveren van terroristen beter te begrijpen. ‘In onze seculiere samenleving reduceren wij fenomenen snel tot geld en macht.’
Na de val van Napoleon kreeg Nederland een koloniaal rijk in de schoot geworpen. Maar het kostte een eeuw om het gezag in ‘ons Indië’ daadwerkelijk te vestigen. En dat ging er bloedig aan toe. Altijd was er wel ergens een militaire expeditie gaande, zo wordt duidelijk uit Krijgsgeweld en kolonie. Opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid 1816-2010, onder redactie van Petra Groen. Behalve uitvoerige beschrijvingen en analyses van de relatie tussen politiek en krijgsmacht, de militaire strategie en de daadwerkelijke acties, is er in dit monumentale boek ook aandacht voor het leven van militairen in de koloniën.
