Rembrandt: de herontdekking van een Nederlands genie

De Nederlandse staat trekt 150 miljoen euro uit voor de aankoop van De Vaandeldrager, een kunstwerk van Rembrandt. GroenLinks reageert verbolgen op het nieuws en eist dat er eenzelfde bedrag als steunpakket naar de culturele sector gaat. Kunstliefhebbers zijn enthousiaster: dit schilderij toont Rembrandt op zijn best en is het geld dubbel en dwars waard. Onderaan deze nieuwsbrief leest u hoe de schilder in de negentiende eeuw werd herontdekt. Rembrandt vervulde destijds de behoefte aan een nieuwe nationale held: 'Zijn leeuwenklauwen laat hij met onvoorstelbare woestheid over het doek gaan.'

Ontvang maandelijks de beste artikelen over geschiedenis op de mat. Neem nu een abonnement op Historisch Nieuwsblad.

Hoe Schiphol een luchthaven van wereldformaat werd

Schiphol levert het toekomstige kabinet nu al kopzorgen op. Het vliegveld voldoet niet aan de stikstofregels, veroorzaakt te veel overlast en heeft geen natuurvergunning, dus dreigt er een forse afname van het aantal vliegbewegingen. Ruim een eeuw geleden werd een zompig weiland vlakbij Amsterdam in gebruik genomen als militair vliegveld. Al snel groeide Schiphol uit tot een luchthaven van wereldformaat en een belangrijke economische motor.

Vier eeuwen immigratie in Nederland

Er dreigt een crisissituatie in de asielopvang: de bedden raken op. Het demissionair kabinet heeft vijf gebieden aangewezen waar acute noodopvanglocaties voor asielzoekers moeten komen, want vóór het eind van het jaar zijn er 2000 extra plekken nodig. Miljoenen immigranten vestigden zich de afgelopen eeuwen in Nederland. Tot spanningen met de lokale bevolking leidde dat zelden.

Ontwikkelingshulp: spagaat tussen moraliteit en handel

Van de 22 miljoen vaccins die Nederland in 2021 aan arme landen zou doneren, zijn er tot nu toe slechts een paar honderdduizend geleverd. Ontwikkelingssamenwerking kwam in Nederland pas in de jaren vijftig op gang. In 1947 werd een voorstel om mee te doen aan een internationale solidariteitscampagne ten behoeve van de armen in de wereld nog met hoongelach ontvangen in de ministerraad.

De jeugd heeft het zwaar tijdens de coronacrisis. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat een kwart van de jongvolwassenen in de eerste helft van 2021 somber of niet gelukkig was. In het dossier van ons nieuwe nummer leest u daarom verhalen over de jeugd van vroeger: hoe was het bijvoorbeeld om op te groeien in het oude Sparta of in de achttiende eeuw?

Destijds gingen veel Britse jongemannen op een grand tour door Europa. De Vesuvius en het Forum Romanum behoorden tot de hoogtepunten, maar op hun weg naar volwassenheid zorgden de jongens dat ze ook werden ingewijd in de geheimen van de liefde.

Eén formatie te veel

271 dagen na de verkiezingen zijn VVD, D66, CDA en ChristenUnie eruit: ze gaan opnieuw een coalitie vormen. Opiniemakers vragen zich af hoe lang dit kabinet stand zal houden na de vertrouwensbreuk in het verleden en met parlementaire onderzoeken in het verschiet. Kan Mark Rutte hetzelfde overkomen als Hendrikus Colijn, die één kabinet te veel probeerde te vormen?

‘De vrijheid van meningsuiting is in Nederland altijd beperkt geweest’

In een debat over huisvesting noemde FvD-Kamerlid Freek Jansen de komst van immigranten naar Nederland een ‘ondermijning van ons land en onze bevolking’. Zijn oplossing: zet huidige statushouders het land uit. De toespraak zorgde voor verontwaardiging: mag een Kamerlid zomaar alles zeggen? In 2009 vroegen we een panel historici naar de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in Nederland. ‘Zolang het maar niet te gek werd, gedoogde men.’

Oeigoeren: een verloren volk in China

Een onofficieel tribunaal in Londen concludeert dat China zich in de provincie Xinjiang schuldig maakt aan genocide. Volgens het tribunaal beperkt Peking de geboortes onder Oeigoeren. De Chinezen vinden alles aan de Oeigoeren verdacht, maar zelf wil deze bevolkingsgroep maar één ding: een eigen staat met een eigen taal en cultuur. Waar komt dat nationalisme vandaan?

Iedereen wilde oorlog in 1870

Voor zijn eerste buitenlandse bezoek als Duitse bondskanselier reisde Olaf Scholz af naar Frankrijk. In Parijs onderstreepten Scholz en president Macron nog maar eens de goede band tussen hun landen. Aan het eind van de negentiende eeuw was dat wel anders. In 1870 maakten Frankrijk en Pruisen zich juist op voor een hevige oorlog op industriële schaal.

Rembrandt: een nieuwe nationale held

Lange tijd werd het werk van Rembrandt matig gewaardeerd. Het was te donker, te realistisch, te weinig verheffend. Maar in de negentiende eeuw werd hij herontdekt: Rembrandt bleek bij uitstek geschikt als nieuwe, nationale held.

Het Amerikaanse tijdschrift Time roept Tesla-topman Elon Musk uit tot ‘Persoon van het jaar’. Lees over historische figuren die ook ooit op de cover van het magazine prijkten:

• De Tweede Wereldoorlog bood de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt de mogelijkheid om uit te groeien tot een nationaal icoon.
• De Indiase volksheilige Mohandas Gandhi is in het Westen vooral bekend om zijn filosofie van ‘vreedzaam verzet’. Maar dat verzet had pas effect als er bloed vloeide.
• Na de Eerste Wereldoorlog richtte Chiang Kai-shek de Chinese Nationalistische Partij op. De klassieke Chinese intellectueel ging de strijd aan met warlords en schopte het tot president.