Twaalf landen zetten in Maastricht de schouders eronder

De Russische dreiging, een pandemie, migratiestromen en klimaatproblemen: de Europese samenwerking wordt zwaar op de proef gesteld. Precies dertig jaar geleden, op 7 februari 1992, zetten twaalf Europese landen een belangrijke stap om de eenheid in Europa te bevorderen. In het Verdrag van Maastricht spraken zij af om de Europese Unie op te richten. Onderaan deze nieuwsbrief leest u hoe West-Europa na de val van de Berlijnse Muur op zoek was naar stabiliteit. Het Verdrag van Maastricht bood uitkomst: het zorgde voor een duurzame vrede, die tot nu toe goed heeft gewerkt.

Ontvang maandelijks de beste artikelen over geschiedenis op de mat. Neem nu een abonnement op Historisch Nieuwsblad.

Het Grote Europa Doeboek

Dertig jaar na de ondertekening van het Verdrag van Maastricht lanceren Studio Europa Maastricht en Historisch Nieuwsblad Het Grote Europa Doeboek: een leerzaam, vrolijk en origineel doeboek over de geschiedenis van de Europese Unie voor nieuwsgierige kinderen van 9-12 jaar. Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, nam vandaag het eerste exemplaar in ontvangst. ‘Europa is van ons allemaal, en hoe we verder gaan met deze samenwerking is ook een vraag voor kinderen.’

Bekijk de digitale variant van dit leerzame kinderboek over de Europese Unie.

Het Grote Europa Doeboek is beschikbaar voor docenten.

De zwarte kanten van de Olympische Spelen

De Olympische Spelen in Beijing zijn voor China een ideaal podium om zich te presenteren als vooruitstrevende wereldmacht. De link tussen Spelen en politiek is er altijd geweest: van Hitlers propagandaspelen in 1936 tot de massale boycot van de Spelen van Moskou in 1980. En dat terwijl bedenker Pierre de Coubertin met het devies ‘moge de beste winnen’ juist een apolitiek evenement voor ogen had.

Woord ‘apartheid’ was verhullend bedoeld

Apartheid lijkt tegenwoordig overal. Nog niet zo lang geleden associeerden we de term uitsluitend met gescheiden zwarte woonbuurten en vernederende pascontroles in Zuid-Afrika. Maar de laatste jaren krijgt het woord ‘apartheid’ een bredere toepassing.

Elizabeth I: echtgenote van het volk

Koningin Elizabeth viert deze maand een bijzonder jubileum: ze zit zeventig jaar op de Engelse troon. Haar voorganger Elizabeth I kwam in 1558 aan de macht en hield het 44 jaar vol. Tijdens haar regeerperiode wist de Virgin Queen een invasie te voorkomen en religieuze twisten te matigen. Kunst, handel en wetenschap bloeiden, en zo leidde ze Engeland de Gouden Eeuw in.

De opkomst van aids in Nederland

Wetenschappers hebben bij een onderzoek naar oude bloedmonsters een ‘nieuwe’ hiv-variant ontdekt. De mutatie zou besmettelijker zijn, maar is goed te behandelen met medicijnen. Begin jaren tachtig stak aids voor het eerst de kop op, een besmettelijke en zeer dodelijke ziekte. Ondanks de paniek probeerde Nederland de rust te bewaren.

Rehabilitatie voor heksen

Het Catalaanse parlement wil 700 vrouwen die als heks op de brandstapel zijn beland in ere herstellen. Volgens historica Steije Hofhuis werden vrouwen vaak het slachtoffer van heksenvervolgingen vanwege vrouwonvriendelijke stereotypen. ‘De duivel kon ze makkelijker verleiden tot hekserij, bijvoorbeeld via seks.’

Razend vlotte bezorging door heel Europa

PostNL moet een boete van twee miljoen euro betalen omdat het bedrijf in 2019 de brievenbuspost niet snel genoeg bezorgde. In de zestiende eeuw doorkruisten postbezorgers Europa al in een straf tempo. Binnen anderhalve dag was een brief vanuit Brussel in Parijs. Dat was mogelijk dankzij het uitgekiende postnetwerk van de familie Thurn und Taxis.

Diplomaat met een talent voor ruzie

Na harde kritiek op zijn coronaborrels en controversiële uitspraken, zag premier Boris Johnson vier van zijn naaste medewerkers opstappen. ‘Meltdown in Downing Street’, kopten de Britse kranten. Politieke relletjes waren ook de naamgever van de straat van de Britse ambtswoning niet vreemd. In de Republiek had iedereen een hekel aan George Downing, de Engelse diplomaat die voortdurend ruzie veroorzaakte. De Engelsen bewonderden Downing juist vanwege zijn grote kennis en inzet.

Duurzame vrede in Europa

Na de val van de Muur dreigde de West-Europese stabiliteit in gevaar te komen. De twee Duitslanden wilden hereniging, maar de andere landen dachten met schrik aan het verleden. De oplossing was uiteindelijk simpel: de Duitse eenwording en de Europese integratie werden gezien als twee zijden van één medaille. Het Verdrag van Maastricht in 1991 bestendigde die opvatting en luidde een nieuwe orde in.

Wilt u nog meer geschiedenis? Deze artikelen uit ons archief werden de afgelopen week veel gelezen:

• Hunebedden, knotsen en Neanderthalers, dat is wat we voor ogen hebben bij de vroegste geschiedenis van Nederland. Maar meer dan zevenduizend jaar geleden ging men hier al over op landbouw.
• In de veertiende eeuw raakten miljoenen Europeanen besmet met de pest. Ze reageerden op de dreiging door te bidden, zich af te zonderen of te feesten.
• De Slag om Stalingrad was loodzwaar, maar Adolf Hitler en Jozef Stalin wilden niet van opgeven weten. Pas na ontelbare doden viel de beslissing.

In de vorige nieuwsbrief werden tien exemplaren van de catalogus God op aarde verloot, een boek over de tentoonstelling over keizer Domitianus in het Rijksmuseum van Oudheden. We feliciteren de volgende winnaars:

• M. Groenewoud
• C. Pool
• T. Groeneweg
• E. Zuidema
• A. Groeneboer
• G. Brinksma
• F. van den Heuvel
• P. Diepeveen-Jansen
• M. Mombers
• R. de Brabander